دانش آموخته دکترای قرآن و مستشرقان، جامعه المصطفی العالمیه
چکیده
اندیشمندان غیر اسلامی، از بدو بعثت اخرین سفیر الهی، خود و کتاب و پیروان او را مورد توجه، مطالعه و نقد و ابرام قرار داده اند. در این میان، تاثیر گذاری کتاب اسمانی پیامبر اسلام(ص) از لحاظ تبیینِ سبک و شیوه ی زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان، در عبادات، ارتباطات و امور سیاسی؛ و میزان تاثیر پذیری مسلمانان از اموزه های قرانی، در امور یاد شده، مخصوصا در بُعد عبادات، که «عبادت حج» بخشی از عبادات اجتماعی مسلمانان ر ا تشکیل می دهد، مورد توجه، برخی از مستشرقان قرار گرفته است. تحقیق حاضر، به شیوه ی توصیفی- تحلیلی، به صورت کتابخانه ای، بر اَن است، که موضوع یاد شده را، تحت عنوان: نقش قران در بُعد عبادی حج در نظر و عمل مسلمانان از نگاه جرالد هاوتینگ، مور مطالعه قرار دهد. در پندار اقای هاوتینگ اموزه های قران، در زندگی عبادی- اجتماعی مسلمانان، به ویژه در بُعد عبادت حج، هم از لحاظ الفاظ و هم از لحاظ مفاهیم، مبهم، کلی و مجمل است. عالمان اسلامی برای تفهیم و بدست اوردن مصادق اعمال و مناسک، متوسل به تحلیل های فقهی و اصولی و روایات شده اند. که نتیجه اَن تطور و تکامل طبیعی و تدریجی، و تاریخی، اموزه ها هستند. گرچه نویسنده مدخل« حج و عمره»، یک تحقیق هدفمند، روشمند ارائه کرده و تسلط نسبی به منابع تاریخی و توجه به جزئیات داشته، که از محسنات پژوهش است. اما به لحاظ عدم اشنایی به مفاهیم علوم قرانی مانند: عام و خاص، ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، و...، و ارتباط دادن مفاهیم قرانی را به هنجارهای اجتماعی، بیرون از قران، مانند هنجارهای محیطی، و تاریخی، از دست یافتن به حقایق باز مانده که از نواقص کار او است. از طرق دیگر قران در برخی موارد در مقام بیان یک حکم و قانون کلی است وارد جزئیات نشده، و لی در برخی موارد حتی جزئیات را نیز بیان کرده است. واین شیوه ی بیان قران از نظر نویسنده، مغفول مانده است.
)